სამი დღეა, მორიგი ქიმიის შემდეგ საავადმყოფოდან დაბრუნებული, ჩემს ბინაში დავდივარ ოთხ კედელს შუა, ბათუმის საშინელებით დადუმებული.
ჯერ ჩემი განცდის სიმწირეზე ვდარდობდი და ჩემი სხეულის თითქმის სრულ დაფიტულობას ვაბრალებდი, მერე ამდენი წამლების ზემოქმედებას, მერე ლოცვა მოვიდა და შვება ვიგრძენი – მათი გვერდში ყოფნისა, მერე ვფიქრობდი, რატომაა ჩემთვის უბრალო სტატისტიკა უცხოეთში მაგაზე უარესი ამბები – ნუთუ ასეთი ნაციონალისტი ვარ, სად არის ხოლმე მაგ დროს ეს ჩემი დაწამლული გული… და მერე, გონი ისევ ამ საშინელებას უბრუნდებოდა.
თითქოს წინასწარ იყო, რაც ხუთიოდე თავის წინ მეწერა ამ დღიურში – არქიტექტურულ იდეოლოგიაზე და მისი მიმდინარე სიმცდარის საფრთხეებზე, მერე ჩემი 2015 წლის წერილი გამახსენდა, რომელიც ჩვენი წყნეთი-სამადლოს გზის მეწყერისა და ვერეს ხეობის ტრაგედიის შემდეგ დავწერე და გამაოგნა, იქაც ნათქვამი როგორ მწარედ აგვიხდა, აი, იქიდან მოკლე ნაწყვეტები და პრინციპში, რასაც მანდ თბილისზე ვწერ, განა ზუსტად იგივე არ ეხება ბათუმსაც:
„…ტრაგედიის შემდგომი დღეების ყველაზე გამაოგნებელი ნიშანი კი არის ის, რომ, როგორც ჩანს, ჩვენი მედია და სახელმწიფო, განცხადებების მიუხედავად, არ ჩქარობენ იმსჯელონ კატასტროფის გამომწვევ მიზეზებზე – არც ტექნიკურზე და, რა თქმა უნდა, არც მეტაფიზიკურზე.
ექსპერტთა აყალმაყალში ვერავინ აიღო თავის თავზე მეწყერის აშკარა ტექნიკური მიზეზის დასახელების გამბედაობა. სტიქიის ზებუნებრივ მიზეზებზე კი საერო საზოგადოებაში საერთოდ ყველა დუმს…
… იმ საშინელ ღამეს ათობით ადამიანი დაგვეღუპა და ათასობით გადაგვირჩა. გადაგვირჩა არა ჩვენი წინდახედულობით, არამედ – ღვთის წყალობით…
… გადაივლის ეს უბედურება და გავხდებით მომსწრენი იმისა, თუ ისევ რამდენი მილიონი დოლარი, ლარი, სატელევიზიო წუთი და ნერვის უჯრედი დაეთმობა გარყვნილების პროპაგანდის დაცვას, ქეშების უფლებების გაფართოებას, ოჯახური ძალადობის ვითომ აღმოფხვრას და სინამდვილეში – ოჯახის ინსტიტუტის რყევას, შუშის თვალებიანი ჩინოვნიკების მხრიდან პერვერტებისათვის სქესის შეცვლის ოპერაციებზე ზრუნვას და რა ვიცი კიდევ რა უბედურებას, სანამ ქვეყანაში ასი ათასი ჩვილი კვდება ყოველ წელს დედის საშოში აბორტის დანის ქვეშ, 75 ათასი ბუნებრივად კვდება და მხოლოდ 55 ათასი იბადება, სანამ სამას ოცდაათი ათასი ღირსება აყრილი და უსამართლოდ დაჩაგრული ადამიანი ელოდება სამართალს და ქვეყანა თავზე გვენგრევა, სანამ 320 ათასი ნარკომანის საპირისპიროდ ქვეყანაში მხოლოდ 18 ათასი სპორტსმენია რეგისტრირებული, სანამ მთაში 24% მოსახლეობის ნაცვლად 4% დაგვრჩა და მალე მხოლოდ 1% დაგვრჩება მოშიშვლებულ სასაზღვრო ზონებში, სანამ ჩვენი ერი გადაშენების გზაზეა დამდგარი? რამდენი სერპანტინია კიდევ ასე შეკიდული, რამდენი ელბაქიძე ჩასავარდნი, რამდენი სახლი მისული წაქცევის პირას, როდის მისცემენ ეს ჩვენი ახალი ბატონები ამ ჩვენს მთავრობას ამ პრობლემებზე ზრუნვის სივრცეს, დროსა და საშუალებას?…
… ტრაგედიის მეორე დღეს ვუცქერდი ამაზრზენ „ტელე-იმედზე“ გადაბრუნებულ ურემთან მოსაუბრეებს: ტრაგედიის ადგილიდან რეპორტიორი ირჯებოდა, რომელიც არც კაცს ჰგავდა და არც ქალს, სტუდიაში ტლიკინით სახელგანთქმული მსუბუქი აზროვნების მძიმე ქალები წუხდნენ. ეს ის ურემთან მოსაუბრეები არიან, რომლებსაც ჩვეულებრივ დროს არ სცალიათ ქვეყნის მეურნეობასა და მის ნამდვილ პრობლემებზე საუბრისათვის, რადგანაც სამშობლოზე მშვიდი ზრუნვა არ არის სკანდალური ყროყინისათვის კარგი ნიადაგი. მათ უნდა გვახარჯინონ ჩვენი სახელმწიფოს ცხოვრების თვეები და წლები მოსმენის ღილაკებზე, უნიჭო ჩინოვნიკების ფარიკაობაზე, ვინ სად დაინიშნება, იმის განხილვაზე, გეგონება, რამე იცვლებოდეს ამ დანიშვნებით ჩვენს გზებზე.
ამასობაში, მათი ყროყინის შორის პაუზებში, რეკლამა კაზინოებში გაუბედურებას სთავაზობს ზღაპრული მიწა-წყლის მიმტოვებელ და უფუნქციოდ, ტექნოგენურ თბილისში ჩახერგილ უბედურ ქართველებს, რომლებიც ამ უძრაობასა და უაზრობაში მხოლოდ იმას ელოდებიან, როდის დადგება მათი ჯერი, დაემართოთ კიბო – ყველას ჯვარი სწერია – რათა გაყიდონ ის თბილისის ბინაც და როგორმე, გაიხანგრძლივონ ჯოჯოხეთი, რომელსაც თანამედროვე თბილისში ცხოვრება ჰქვია.
თბილისი მთლიანად ტექნოგენურია. რაც საბჭოთა კავშირის დაშლის (მადლობა ღმერთს!) შემდეგ გვგონია, რომ ევროპისაკენ გავეშურეთ, თბილისის შეუქცევადი აზიატიზაცია დაიწყო. არცერთ დეველოპერს არ ეყო არც ფანტაზია და არც ნამუსი, ჩახერგილ ძველ უბნებში აღარ ეშენებინა მაღალი სახლები და ნაცვლად ამისა, გარეუბნებსა და საქარხნო ზონებში მოეხდინა კომპლექსური საცხოვრებელი ზონების განვითარება-გადატანა. არცერთი პოლიტიკური ლიდერი არ გამოინახა, საგადასახადო შეღავათები დაეწესებინა რეგიონებში გადასვლის მსურველი ბიზნესებისათვის, უფრო მაღალი პენსიები დაენიშნა პენსიონერებისათვის, ვინც თბილისიდან რეგიონებში გადასახლდებოდნენ, რათა ქალაქი დაცლილიყო, რეგიონი შევსებულიყო და პენსიონერების ჯანმრთელობა გაუმჯობესებულიყო და შესაბამისად, მასზე სახელმწიფოს ხარჯი შემცირებულიყო, არცერთ მუნიციპალურ საპროფილო მოხელეს არ ეყო ნამუსი, არ მიეღო მონაწილეობა ქალაქის ყოფითსა და ესთეტიკურ დაღუპვაში. გადის წლები და არანაირი ლაპარაკი, პრეზენტაციები და შეხვედრები, ანალიტიკა და გამოკითხვების მასალები არ ჭრის, შედეგს არ იძლევა. ეს იმიტომ, რომ დასავლეთიდან არ უბრძანებენ…
… გრძელდება თბილისის არქიტექტურულ-ყოფითი თვითმკვლელობა. მიჯრით მდგომი ახალი ხუხულა კორპუსები და სავაჭრო ბღრონძები მას მარაკეშს, ამანსა და 70-იანი წლების სტამბოლს ბევრად უფრო ამგვანებენ, ვიდრე ევროპის ნებისმიერ ქალაქს. მაგრამ, მაგ ქალაქებს რას ვერჩი, ჩვენთვის არაორგანული და წინააღმდეგობრივი ვექტორისა და იდეოლოგიის გამო, ჩვენ, მაგ ქალაქების მოსახლეობისაგან განსხვავებით, სულ სხვა შედეგსა და სოციუმს ვიღებთ. ჩვენი ეთნო-ფსიქიკიდან გამომდინარე, სამწუხაროდ, ასეთ სოციუმში აღარ რჩება ადგილი ქმედებისა, ჯანმრთელობისა და ოჯახური სიმრავლისათვის, ასეთ სოციუმში მხოლოდ ცინიზმი, ურთიერთსიძულვილი და მომავლის დეპრესიული შიში მრავლდება სოკოსავით.
თბილისი იღუპავს თავს და, დემოგრაფიულ მტვერსასრუტად ქცეული, ღუპავს დანარჩენ საქართველოს. არანაირი არქიტექტურულ-დეველოპერული რეგულირება – ნიშნავს არანაირ ეკონომიკურ რეგულირებას ურბანული მიგრაციისა, ქალაქი უმუშევრობისა და სოციალური უფუნქციობის გეტოდ გადაიქცა, სანამ რეგიონები ბოლო 40 წლის მანძილზე მიგდებულია თავისი თავის ანაბარა.
ახალი მთავრობის სასოფლო, მისასალმებელი, ინიციატივები ზღვაში წვეთია ჩვენს ურბანისტულ დილემასთან შედარებით. არც ლიდერები, არც ინსტიტუტები ამ კომპლექსურ პრობლემაზე სააზროვნოდ არ ჩანან. ამ მხუთავ გარემოში, მილიონობით ჩვენი თანამოქალაქე, დარჩენილი ცხოვრების აზრის, ანუ იდეოლოგიის და ნათელი, ჯანმრთელი მიზნების გარეშე, გამოდის დილით და პირუტყვივით იძულებულია მხოლოდ იმაზე იფიქროს, როგორ გაიტანოს თავი. ერის გენოციდთან ერთად, ცრუ-ევროპული, ლიბერასტული დროშის ქვეშ, მიმდინარეობს ერის კულტურული გამოფატვრა. ამ გამოფატვრის ქურუმები არიან ხელფასისათვის ყველაფრის მკადრებელი ქართველი ტელეჟურნალისტები და არასამთავრობოები…
… მაგრამ, ტექნოგენური, უშნო და დამანგრეველი ტენდენციები განა მხოლოდ ქართულ ურბანისტიკაშია? ისინი შემცდარი, მოტყუებული, ცრუ იდეოლოგიის მატარებელი ერისა და სახელმწიფოს მთელ ქსოვილში არიან მოდებულნი გამჭოლ მეტასტაზებად…“
სრული წერილის ლინკი:
ეს სტრიქონები 6 წლის წინ დავწერე, მაგრამ, თითქოს სამოცი წელი გავიდა და მაინც არაფერი შეცვლილა ჩვენს ქვეყანაში. წერილს ეტყობა, რომ მაშინ, ამ ნაც-ქოცურ ლიბერალურ დიქოტომიაში, კიდევ რაღაცის იმედი მქონდა, კიდევ მეგონა, რომ ამ დაწყევლილ, ლიბერალურ საოკუპაციო რეჟიმში ავირიდებდი ქე-მაინც მათი გაყალბებული „წესებით“ თამაშის საფრთხეს – ანუ ამ დამპალ, პრაქტიკულ პოლიტიკაში შესვლას, ჩემი ქვეყნის სიყვარულის მიუხედავად.
არ შემიძლია, ამ დღეებში პოლიტიკოსების მოსმენა, არცერთი მხრიდან, თუმცა, მინდა ყველანი ერთად ვიყოთ – ამ დღეებში მაინც.
ვუყურებდი ჩვენი მაშველი ბიჭების დაქანცულ სახეებს, გაუბედურებული ნათესავების ცრემლებს და გამყინავად ვგრძნობდი, რომ იდეოლოგიური ომია ყველაზე სასტიკი, მისი ნაყოფია ყველაზე მავნებელი ერისათვის, გინდა არქიტექტურული ქაოსი იყოს, რაზეც სულ ორიოდე თავის წინ ვწერდი, და გინდა, ეკონომიკურ-დემოგრაფიული, რაც ერთი ურჩხულის სხვადასხვა თავებია. თორემ, სტიქიასა და უბედურებას რა გამოლევს ამ ჩვენს ცოდვით დაცემულ სამყაროში.
დღემდე ვერ მომინახავს დაღუპულთა სახელების სრული სია. ჩემმა ამხანაგმა, ზალიკო ლუხუტაშვილმა, რომელიც მაგ ეზოში ცხოვრობდა და მეგობრები დაეღუპა მანდ, და ახლა თავზარდაცემულია ამერიკაში, სადაც სამეცნიერო ხარისხს იცავს, მომწერა ამ უდიდეს განსაცდელში მყოფთა სახელების ნაწილი:
ცოცხლები: რამაზი, დემეტრე;
გარდაცვლილები: ინგა, ანასტასია, ერეკლე, ნიკოლოზი.
დღეს დედა ეკლესიას პანაშვიდი გადაუხდია, თუ ვინმემ იცით სრული სია ოჯახებისა, როგორც იმათი – ვინც უფალმა წაიყვანა, ისე იმათი – ვინც გადარჩა, მაგრამ, თავისი ოჯახიდან გარდაცვლილთა ბედს ნატრობს, იქნებ, გამოაქვეყნოთ, რომ ერთად ვილოცოთ მათთვის.
შემინდეთ, დღეს ვეღარ დავწერ მეტს.
©️ ლევან ვასაძე
? 10.10.2021
Recent Comments